Dodana: 19 sierpień 2020 15:06

Zmodyfikowana: 19 sierpień 2020 15:06

Kolejny budynek przy ul. Złotej w rejestrze zabytków

Dom wzniesiony w 1932 roku, jest jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów drewnianej architektury w Białymstoku. Znajduje się w białostockiej dzielnicy Bojary, w północno – wschodniej pierzei ulicy Złotej (nr 7). Od 13 sierpnia br. budynek znajduje się w rejestrze zabytków województwa podlaskiego.

Ilustracja do artykułu DSC08305.JPG

Budynek cechuje oryginalna zwarta, proporcjonalna bryła, typowa dla tradycyjnego budownictwa Bojar, która pozostała w niezmienionej formie. Urozmaicają ją metalowe kraty balkonowe zdobione secesyjnym ornamentem. Do powyższych wartości artystycznych należy dodać dekoracyjne odeskowanie elewacji z charakterystyczną dla dzielnicy Bojary „jodełką” umieszczaną w partii podokiennej elewacji frontowej, ozdobny szalunek szczytów oraz kanelowane pilastry z oprofilowaną głowicą ujmujące naroża budynku. Dekoracyjne deskowanie uzupełniają płycinowe okiennice z okuciami oraz dwuskrzydłowe drzwi frontowe z nadświetlem umieszczone w półkolistej niszy, stanowiące najbardziej wyrazisty akcent elewacji frontowej. Wystrojowi zewnętrznemu budynku odpowiadają dobrze zachowane elementy wyposażenia wnętrza, mające również dekoracyjny charakter, m. in. tralkowa balustrada oraz płycinowe drzwi z przeszkleniami i mosiężnymi klamkami.

Oprócz wartości artystycznych dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 w Białymstoku posiada wartości naukowe oraz walory urbanistyczne i krajobrazowe. Zachowana bryła wskazuje na przedwojenne rozplanowanie tej części miasta, które po II wojnie światowej uległo znacznym przekształceniom. Sama ulica Złota została wytyczona w 1927 roku jako łącznik między ulicami Sienkiewicza a Sobieskiego w celu ułatwienia komunikacji. Jej przebieg nie zmienił się do dzisiaj.

- Dom przy ul. Złotej 7 stanowi dzieło minionej epoki jako przykład drewnianego budownictwa mieszkalnego – okazałej willi miejskiej, wzniesionej w okresie międzywojennym mówi - prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zabytków - Ze względu na powyższe dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 ma również wartość jako przedmiot badań nad budownictwem mieszkaniowym Białegostoku z początku lat 30. XX wieku. 

W budynku zachowana została bardzo duża ilość oryginalnej substancji, ze szczególnym uwzględnieniem pierwotnego szalunku, stolarki okiennej i drzwiowej, schodów z tralkową balustradą, części podłóg, krat balkonowych.

-Zmianom nie uległa bryła budynku, a układ wnętrz przekształcono w bardzo niewielkim stopniu. Świadczy to zachowanym walorze autentyczności przedmiotowego domu. - prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zbytków. 

Dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 stanowi autentyczny dokument historii rozwoju architektonicznego i urbanistycznego miasta Białegostoku zachodzącego w dwudziestoleciu międzywojennym, przetrwał działania wojenne bez żadnych istotnych uszkodzeń.

Budynek przy Złotej 7 jest czwartym zabytkiem przy tej ulicy. W tym roku do rejestru zabytków województwa podlaskiego zostały wpisane  bryła i elewacja budynku przy Złotej 8. Status zabytków mają również od 1983 r.  willa przy Złotej 6 i od 2008 r. dom przy Złotej 9 (mieszkał w nim bł. ks. Michał Sopoćko).

 

źródło: Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków
oprac. Aneta Kursa

Logo serwisu Twitter Logo serwisu Facebook