Idea ustanowienia tego harcerskiego święta zrodziła się na Międzynarodowej Konferencji Skautek i Przewodniczek w 1926 roku w Stanach Zjednoczonych. Początkowo było to święto dziewcząt, jednak z czasem do jego obchodów również dołączyli skauci.

- W tym szczególnym dniu dla światowego skautingu pamiętamy o wszystkich wartościach jakie niesie za sobą harcerstwo – przede wszystkim wartościach patriotycznych, ale też o takich jak przyjaźń, braterstwo, wartości chrześcijańskie – powiedział marszałek Artur Kosicki.  

Dzień Myśli Braterskiej uświadamia skautom i harcerzom na całym świecie, jak jest ich wielu i że wszyscy są dla siebie braćmi niezależnie od koloru skóry, narodowości, czy wieku.

- Jest to dzień, kiedy harcerze i skauci ze wszystkich organizacji przesyłają sobie życzenia. Idea braterstwa jest szerzona po całym świecie, a w tym dniu najbardziej jest ona widoczna – mówi harcmistrz Krzysztof Jakubowski, komendant Chorągwi Białostockiej ZHP.

W złożeniu wieńców uczestniczyli także Bohdan Paszkowski, wojewoda podlaski oraz Tomasz Madras, wicewojewoda.

W ten dzień harcerze do chwili wybuchu obecnej pandemii organizowali corocznie 22 lutego różne gry terenowe i spotykali się przy ognisku. Dla niektórych środowisk harcerskich Dzień Myśli Braterskiej jest także okazją do zbiórki funduszy na cele charytatywne.

***

Dzień Myśli Braterskiej ma na celu wzmocnienie więzi między harcerzami jeszcze bardziej. Każdy harcerz i skaut ma naprawdę poczuć, że jest częścią jednego ruchu, a wszelkie podziały są tylko pozorne.

Obchody tego szczególnego święta są okazją, aby uwidocznić wszystkie symbole i tradycje przyjaźni oraz braterstwa kultywowane przez ruch skautingowy na całym świecie i przede wszystkim polski ruch harcerski. Okrąg wokół lilijki na krzyżu harcerskim oznacza, poza dążeniem do ideału, zasiadanie we wspólnym kręgu. Krąg zresztą nie tylko w symbolice harcerskiej ma wyjątkowe znaczenie. Bierze swój początek w organizacji życia kultur pierwotnych, na przykład Indian. Okrąg to cykliczność, bieg życia, powtarzalny porządek natury. Siadanie w kręgu podkreśla naturalną równorzędność całej społeczności – w momencie rozmowy nie ma osób ważniejszych od innych.

Innym znanym symbolem braterstwa jest węzeł płaski. To węzeł łączący dwie liny, niekoniecznie tej samej grubości. Ma wiele zastosowań, zaciska się pod obciążeniem. Tak samo skautowa przyjaźń – łączy to co różne, wytrzymuje ciężkie próby, daje wiele możliwości. Symbol węzła płaskiego występuje między innymi na odznace WOSM – Światowej Organizacji Ruchu Skautowego.

Tak jak węzeł splata dwie liny, tak dwie osoby na przywitanie splatają swoje dłonie. Wśród skautów przyjął się zwyczaj, że są to dłonie lewe, z zahaczonymi o siebie małymi palcami. Symbolika nawiązuje do osobistych doświadczeń Roberta Baden-Powella, który podczas jednej z misji będąc tam z wojskami brytyjskimi współpracował ze sprzymierzeńcami z plemienia Aszanti. Zauważył on wtedy, że wśród tubylców część z nich się wyróżniała. Byli bardziej sprawniejsi, pojętni i pewniejsi siebie od innych. Spostrzegł jeszcze jedną rzecz, która nie umknęła jego uwadze: gdy sądzili, że nikt ich nie widzi, podawali sobie na powitanie lewe ręce. Natomiast pozostali tubylcy w ogóle nie witali się poprzez podawanie rąk. Okazało się, iż stanowią pewien rodzaj elity wśród swojego plemienia.

Wspomniane symbole obecne są w życiu skauta i harcerza na każdym kroku, jednak to właśnie Dzień Myśli Braterskiej jest szczególną okazją, aby przypomnieć sobie ich znaczenie, by nie stały się jedynie bezrefleksyjnym nawykiem, lecz aby wzmacniały braterskie więzi.

tekst: Cezary Rutkowski, Jerzy Górko
fot.: Mateusz Duchnowski