W czasie Powstania Styczniowego została spalona, a mieszkańcy wywiezieni na Sybir. Dziś w Łukawicy został poświęcony i odsłonięty pomnik przypominajacy wydarzenia sprzed 144 lat.   

W 1863 roku w pobliżu Łukawicy powstańcy stoczyli potyczkę z Kozakami. Za udzielenie pomocy powstańcom mieszkańców wsi spotkały niezwykle ostre represje. Zabudowania zostały spalone, a ludzie wywiezieni na Sybir. O dziejach Łukawicy i jej mieszkańców powstała praca magisterska. Jej autor spenetrował archiwa w Drohiczynie i Białymstoku. Wiele wiadomości uzyskał od dzisiejszych mieszkańców wsi.

Kozacy trzymali mieszkańców Łukawicy przez trzy doby pod gołym niebem na placu w środku wsi. Urodziło się tam dwoje dzieci. W tym pradziadek Adama Raciborskiego, pomysłodawcy pomnika. W Łukawicy do tej pory żywa jest pamięć o wydarzeniach sprzed ponad 140 lat. Dziś ta historia została przypomniana w czasie uroczystości.

Na pomniku słowa Jana Pawła II, Leopolda Staffa i Zbigniewa Herberta. Zesłańcy wrócili z Syberii po kilkunastu latach. Ich potomkowie mieszkają tu do dziś.

za: TVP3 Białystok