Kampania ma na celu podniesienie świadomości społeczeństwa nt. choroby, a w konsekwencji – zwiększenie liczby wczesnych rozpoznań jednego z najczęstszych i zarazem najmniej znanych nowotworów. 

Rak głowy i szyi to nazwa zbiorcza dla wszystkich nowotworów zlokalizowanych w obszarze głowy oraz szyi (z wyjątkiem mózgu) i jest 6-tym rakiem pod względem częstości występowania w Polsce. Liczba chorych jest dwukrotnie większa niż pacjentów z rakiem szyjki macicy.

Raka głowy i szyi tylko w 2012 r. zdiagnozowano u prawie 11 000 osób (ponad 350 w województwie podlaskim).

W tym samym roku w wyniku choroby zmarło blisko 6 000 pacjentów (164 w województwie podlaskim) – to ok. dwa razy więcej niż np. śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. Ponadto na przestrzeni ostatnich 20-tu lat odnotowano 20-to procentowy wzrost liczby zachorowań.

Niestety świadomość dotycząca zagrożenia zachorowania na nowotwory głowy i szyi [NGiSz] w społeczeństwie wciąż jest niewielka (75% ankietowanych Europejczyków w badaniu „About Face" z 2011 r. nie potrafiło udzielić podstawowych informacji dotyczących tej grupy chorób), co przekłada się na małą liczbę wczesnych rozpoznań.

Ponad 60% pacjentów już w momencie diagnozy znajduje się w zaawansowanym stopniu choroby. 60% z tej grupy umiera w ciągu 5 lat. Jeżeli natomiast zdiagnozujemy NGiSz na wczesnym etapie zaawansowania, stopień przeżywalności wynosi nawet 80-90%.

Nowotwory Głowy i Szyi, poza tym, że stanowią zagrożenie dla życia pacjenta, powodują utratę mowy, zaburzenia procesu komunikatywnego, deficyty w obszarze podstawowych zmysłów, zniekształcenia twarzy, a co za tym idzie – poczucie wykluczenia, ostracyzmu społecznego i znacznego utrudnienia życia. To do wspomnianych deficytów właśnie odnosi się temat przewodni tegorocznych działań III Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi "Głośno i wyraźnie – zrozumieć i przeciwdziałać” – powiedział profesor Wojciech Golusiński, Prezes Polskiej Grupy Badań Nowotworów Głowy i Szyi, koordynującej działania III ETPNGiSz w naszym kraju – Szanse pacjenta na wyleczenie, ale też zminimalizowanie potencjalnych negatywnych skutków choroby, są tym wyższe, im szybciej ją rozpoznamy.

Grupy ryzyka – kto najczęściej choruje?

Czynnikami wpływającymi na rozwój raka głowy i szyi są: palenie, alkohol oraz wirus brodawczaka ludzkiego HPV. Ryzyko zachorowania zwiększa się także u obu płci wraz z wiekiem. Pośród pacjentów 61% mężczyzn i 53% kobiet to osoby z grupy 45-64 lat.

Co więcej, w Polsce podobnie jak w innych krajach Europy, obserwuje się nowe zjawisko, określane jako „fenomen epidemiologiczny” tj. wzrost liczby nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi u ludzi poniżej 40 r.ż., którzy nigdy nie palili ani nie nadużywali alkoholu.

Badania naukowe wskazują, że czynnikiem potencjalnego ryzyka w tej grupie jest infekcja wirusem HPV.

Kto powinien przebadać się pod kątem nowotworów głowy i szyi?

Przede wszystkim, osoby znajdujące się w grupach ryzyka, które zauważyły u siebie 1 z poniższych objawów utrzymujący się przez okres 3 tygodni:

•             ból języka, nieleczone owrzodzenie jamy ustnej i/lub czerwone lub białe plamy w jamie ustnej

•             ból gardła

•             utrzymująca się chrypka

•             ból i/lub trudności w połykaniu

•             guzek w szyi

•             zatkany z jednej strony nos lub krwawienie z nosa

Kiedy i gdzie można wykonać bezpłatne badanie?

1.            w dniach 21 i 22 września 2015 roku od godziny 09.00 do 14.00 w Poradni Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku (ul. Waszyngtona 24A blok M, 15-276 Białystok).

2.            w dniu 23 września 2015 roku od godziny 09.00 do 13.00 w Poradni Białostockiego Centrum Onkologii (ul. Ogrodowa 12, 15-027 Białystok).

Szczegółowe informacje nt. badań, dostępne są na stronie: www.phnos.org.pl.

Na czym polega badanie?

Podczas piętnastominutowej wizyty lekarz laryngolog przeprowadza wywiad oraz badanie polegające na sprawdzeniu czy w obszarze uszu, nosa, jamy ustnej, gardła środkowego, gardła dolnego i krtani nie pojawiły się widoczne zmiany nowotworowe. Ponadto wykonuje ocenę narządów nosogardła, krtani oraz gardła dolnego za pomocą fiberoskopu. Badanie to jest całkowicie bezbolesne i polega

na obserwacji wspomnianych części ciała za pomocą niewielkiej kamery umieszczonej na końcu światłowodu wprowadzanego przez otwór nosowy.

Od pacjenta nie jest wymagane specjalne przygotowanie się do wizyty. Natomiast jeżeli podczas niej lekarz zaobserwuje zmiany nowotworowe, wtedy skieruje na badania mające na celu ustalenie ich charakteru i stopnia zaawansowania.