To gmina wiejska w powiecie wysokomazowieckim, którą tworzy 35 miejscowości. Na jej terenie mieszka obecnie ponad 4 tys. osób. Zajmuje powierzchnię 10 937 ha i jest jedną z najmniejszych gmin na obszarze powiatu wysokomazowieckiego.

Południowe tereny gminy położone są w obszarze Chronionego Krajobrazu „Doliny Bugu i Nurca”. Ziemie Nowych Piekut rozciągają się w dorzeczu Bugu i Narwi. Przepływają przez nie również wody lokalnych rzeczek: Tłoczewki, Śliny i Dzierży.

W wieku XV grunty współczesnej wsi Nowe Piekuty były częścią okolicy szlacheckiej Łopienie. Około połowy wieku XV w miejscu, gdzie istnieje wieś Piekuty-Urbany, zamieszkał rycerz zwany Pekutem lub Piekutem. Łopienie Piekuty (współczesne Nowe Piekuty) zostały założone prawdopodobnie przez tego rycerza w końcu XV w.

„Jasna Góra Podlasia”

W Hodyszewie – wsi w gminie Nowe Piekuty – znajduje się Sanktuarium Maryjne, które słynie z cudownego obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVII wieku.

Po burzliwej historii, zarówno podczas pierwszej, jak i drugiej wojny światowej, cudowny obraz powrócił do nowo wybudowanej świątyni w 1949 r. Odtąd Hodyszewo zaczęto nazywać „Jasną Górą Podlasia”. W 1976 r. opiekę nad sanktuarium powierzono pallotynom. W 1980 r. cudowny obraz został ozdobiony koronami papieskimi.

W odległości kilkuset metrów od sanktuarium znajduje się słynna Krynica (należąca do gminy Brańsk) – jak mówi legenda, pracującemu w polu rolnikowi objawiła się tu ikona Matki Bożej na drzewie. Teraz znajduje się tu drewniany kościół. Świątynię zbudowano w roku 1881. Stoi ona nad cudownym źródłem, z którego tryska woda, czerpana przez pielgrzymów, którzy wierzą w jej właściwości lecznicze.

Ku pamięci…

Piętno II wojny światowej upamiętnia kaplica ofiar zbrodni hitlerowskiej we wsi Krasowo Częstki, gdzie w nocy z 16 na 17 lipca 1943 r. dokonano mordu 258 mieszkańców.

We wsi Jabłoń Dobki znajduje się zbiorowa mogiła ofiar pacyfikacji, przypominająca tragiczne wydarzenia z 8 marca 1944 r., gdzie żywcem spalono i zamordowano 93 osoby.

Pomnik pomordowanych mieszkańców wsi Skłody Borowe to symbol pamięci tragedii jej mieszkańców, gdzie 11 sierpnia 1944 r. Niemcy zamordowali 21 osób.

Przed kościołem parafialnym w Nowych Piekutach znajduje się pomnik poświęcony Armii Krajowej oraz mjr. Kazimierzowi Kamieńskiemu ps. „Huzar”, Żołnierzowi Armii Krajowej.

Na terenie wsi Nowe Piekuty i okolicznych miejscowości rozgrywa się część akcji książki Josepha s. Kutrzeby „The contract. A life for a life” (wyd. polskie „Kontrakt życie za życie”).

oprac.: Paulina Dulewicz
red.: Anna Augustynowicz
źródło: wikipedia.pl, nowepiekuty.pl
fot.: Kamil Timoszuk