Wybory z 27 maja 1990 roku przeprowadzono na mocy Ustawy o Samorządzie gminnym uchwalonej przez Sejm RP 8 marca 1990 roku. Dzięki temu społeczności lokalne mogły zarządzać częścią spraw publicznych, a gminy uzyskały własne źródła dochodów i możliwość decydowania o swoich wydatkach.

Trójstopniowa samorządowa struktura

Kolejny, ważny etap reformy administracyjnej nastąpił w styczniu 1999 r. Polegał na wprowadzeniu dwóch dodatkowych szczebli samorządu – powiatów i samorządowych województw. Oznaczało to przesunięcie kompetencji wykonywania zadań publicznych ze szczebla rządowego na szczebel samorządowy.

Od 1 stycznia 1999 r. obowiązuje w Rzeczpospolitej Polskiej następująca, trójstopniowa struktura samorządu terytorialnego, składająca się z:

• samorządu gminnego,
• samorządu powiatowego,
• samorządu województwa.

16 województw, 314 powiatów i 2 477 gmin

Obecnie samorządy zajmują bardzo ważną rolę w ustroju i systemie administracyjnym naszego kraju, organizując politykę rozwoju regionalnego oraz odpowiadając na potrzeby społeczności lokalnych, a także reprezentując je w Sejmie oraz Senacie. Zasada samorządności należy do naczelnych zasad ustrojowych państwa polskiego. Artykuł 163 Konstytucji RP stanowi, iż:

 „Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych”.

Według stanu na dzień 1 stycznia 2022 r. Polska dzieli się na 16 województw, 314 powiatów i 66 miast na prawach powiatu oraz 2 477 gmin (w tym 302 gminy miejskie, 662 gminy miejsko-wiejskie i 1513 gmin wiejskich).

Jerzy Górko/Anna Augustynowicz
na podst.: Główny Urząd Statystyczny, wikipedia.org