„Straszny Dwór” na dobry początek Opery
Pierwszy sezon w nowym gmachu Opery i Filharmonii Podlaskiej – Europejskiego Centrum Sztuki w Białymstoku 28 września zainauguruje „Straszny Dwór” Stanisława Moniuszki.
To najwybitniejsza polska opera XIX wieku z Agnieszką Rehlis w roli Jadwigi (mezzosopran), Agnieszką Dondajewską (Hanna, sopran), Pavlem Tolstoyem i Rafałem Bartmińskim, w roli Stefana (tenor), Anną Lubańską (Cześnikowa, mezzosopran) i Adamem Kruszewskim (Miecznik, baryton) w rolach głównych.
Reżyserem białostockiej premiery opery „Straszny Dwór” Stanisława Moniuszki jest Roberto Skolmowski, dyrektor Opery i Filharmonii Podlaskiej, reżyser, który na swoim koncie ma ponad 70 inscenizacji operowych i ponad sto produkcji teatralnych. Autorem scenografii – Paweł Dobrzycki, jeden z najwybitniejszych polskich scenografów. Na scenie zobaczymy też Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej kierowany przez prof. Violettę Bielecką, Orkiestrę Symfoniczną Opery poprowadzi Mieczysław Dondajewski, jeden z najwybitniejszych polskich dyrygentów operowych.
„Straszny Dwór” często jest określany mianem opery romantyczno-komediowej, tak jakby Stanisław Moniuszko, który kończył ją tuż po upadku Powstania Styczniowego (1863 rok) – chciał swoim rodakom zrobić prezent „ku pokrzepieniu serc”. Pod względem muzycznym zaś jest to z pewnością najdoskonalsze z dzieł Stanisława Moniuszki, gdzie aria Stefana „z kurantem” z III aktu, zdaniem krytyków muzycznych - godna jest stanąć w jednym szeregu obok najsłynniejszych tenorowych arii włoskich i francuskich.
Sama historia przedstawiona w „Strasznym Dworze” nie należy do skomplikowanych. Otóż Zbigniew i Stefan wracają do domu po skończonej służbie wojskowej (akcja dzieje się w pierwszej połowie XVIII wieku). Poprzysięgają się nie żenić. Ich stryjenka – Cześnikowa – ma jednak względem nich inne plany, a na oku już dwie dorodne panny.
Bracia jednak zamiast pilnować się ciotczynej spódnicy, wbrew jej woli, odwiedzają starego przyjaciela ich ojca - Miecznika z Kalinowa i poznają tam jego piękne córki. Zaczynają się wahać, wizja kawalerskiego stanu nie wydaje im się już tak kusząca. Tymczasem Cześnikowa, która chce ich wydać za inne panny, dyskredytuje ich u Miecznika, twierdząc, że to tchórze. Damazy, panny i Skołuba postanawiają przekonać się, czy panicze są faktycznie podszyci strachem. Skołuba opowiada Maciejowi wojennemu druhowi braci w służbie u nich mrożącą krew w żyłach historię Strasznego Dworu. Panicze nic sobie z tego nie robią, ale chcąc dotrzymać postanowienia, decydują się wyjechać.
Jak się na koniec okazuje, prawdziwą grozę sąsiadów wywołuje uroda mieszkających "od zawsze" w Kalinowie panien. W trudnych wojennych czasach to tam w konkury uderzają młodzi przystojni szlachcice. A przez to córkom sąsiadów zagraża staropanieństwo.
Z myślą o premierze opery „Straszny Dwór” Stanisława Moniuszki, w nowym gmachu OiFP powstała i wystawa, której celem jest pokazanie całej złożoności, tej już przysłowiowej rozbuchanej obyczajowości sarmackiej: ziemiańskiej tradycji, wspaniałych strojów oraz sarmackich pasji zamiłowania do polowań i koni, ale także szlachecką filozofię życia i styl życia.
To będzie podróż nie tylko śladami ówczesnego oręża polskiego, ale i tej obfitości dnia codziennego, która towarzyszyła codziennemu życiu szlachty.
Wystawa przygotowana została we współpracy z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Wojska w Białymstoku, Muzeum Diecezjalnym im. Jana Pawła II w Drohiczynie, Muzeum Rolnictwa im. ks. Kluka w Ciechanowcu, Urzędem Gminy w Mielniku, Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku i Woli Okrzejskiej.
STRASZNY DWÓR
Stanisław Moniuszko
Opera w czterech aktach
Libretto: Jan Chęciński
Prapremiera: 28 września 1865, Teatr Wielki, Warszawa
Premiera obecnej inscenizacji: 28 września 2012
Kierownik muzyczny: Mieczysław Dondajewski
Reżyseria: Roberto Skolmowski
Scenografia i kostiumy: Paweł Dobrzycki
Choreografia: Emil Wesołowski
Reżyseria świateł: Paweł Dobrzycki
Reżyseria multimediów: Daria Woszek
Kierownik chóru: Violetta Bielecka
Kierownik wokalny: Dariusz Grabowski
Kierownik literacki: Joanna Gdowska
OBSADA | CAST
Hanna (sopran)
Agnieszka Dondajewska
Hanna Różankiewicz (adept)
Anna Wolfinger
Jadwiga (mezzosopran)
Joanna Motulewicz
Agnieszka Rehlis
Elżbieta Wróblewska
Stefan (tenor)
Rafał Bartmiński
Pavlo Tolstoy
Zbigniew (bas)
Wojtek Gierlach
Piotr Wołosz
Cześnikowa (mezzosopran)
Anna Lubańska
Sylwia Złotkowska
Miecznik (baryton)
Krzysztof Caban
Adam Kruszewski
Leszek Skrla
Stara niewiasta (mezzosopran)
Wanda Bargiełowska-Bargeyllo
Skołuba (bas)
Piotr Nowacki
Grzegorz Szostak
Piotr Wołosz
Damazy (tenor)
Przemysław Borys
Aleksander Kunach
Maciej (baryton)
Zenon Kowalski
Taras Kuzmych
Marek Murawa
Marta (sopran)
Karolina Kuklińska
Maria Mitrosz
Grześ (baryton)
Tomasz Tracz
oraz
Chór i Orkiestra Opery i Filharmonii Podlaskiej
WSPÓŁPRACA REALIZATORSKA | CREATIVE TEAM
Asystent dyrygenta: Tadeusz Płatek
Asystent reżysera: Daria Woszek, Hanna Różankiewicz
Asystent scenografa: Joanna Piestrzyńska
Asystent choreografa: Ewa Zając-Sołowianowicz i Jarosław Sołowianowicz
Pianiści-korepetytorzy: Anna Krzysztofik-Buczyńska, Justyna Jabłońska, Karina Komendera, Robert Marat
Pianiści-korepetytorzy chóru: Jolanta Aleksiejuk, Monika Bierć, Joanna Jurczuk, Małgorzata Kostrubiec-Karpiuk
Koordynacja pracy artystycznej: Agnieszka Hryniewicka, Joanna Godlewska
Inspicjent: Danuta Kaźmierska, Maria Mitrosz
Kierownik pracowni scenograficznej: Małgorzata Szostakowska
Kierownik działu dźwięku i multimediów: Grzegorz Falkowski
Realizacja świateł: Barbara Choroszkiewicz, Mateusz Łukaszuk
Realizacja dźwięku: Karol Kopeć
Realizacja multimediów: Wojciech Oksztol, Adam Ostaszewski, Adam Puciłowski
Obsługa mechanizacji sceny i widowni: Tomasz Parejko, Piotr Przygoda, Jarosław Bancerek
Montażyści: Artur Chajęcki, Rafał Mlenko, Łukasz Nieścierewicz, Mariusz Rybaczek, Andrzej Świderski, Piotr Wysocki, Dominik Gruszewski, Michał Bowsiuk
Make-up: Monika Żukowska
Fryzury i stylizacja peruk: Mariusz Terechowicz
Rekwizytor: Daniel Bąkowski
Garderobiana: Barbara Rożko
Patronat medialny: Wrota Podlasia
5 września na ulicach Białegostoku i regionu pojawią się już plakaty promujące operę „Straszny dwór” Stanisława Moniuszki. Autorem plakatu jest prof. Andrzej Strumiłło, wybitny polski malarz, grafik, rzeźbiarz i scenograf. Plakat będzie prezentowany jednocześnie w dwóch wersjach: jako awers i rewers. Oba utrzymane są w tej samej kolorystyce: złoto-czarnej.
Materiał od organizatorów