W 2006 r. BPN odwiedzili turyści z 79 krajów świata, m.in. z odległej Japonii, Australii, Republiki Południowej Afryki, Peru, Meksyku czy Kanady. Pytani, co przyciąga ich w te strony, odpowiadają, że chcą zobaczyć żubra i naturalny las, którego człowiek nie zdołał przekształcić.

Białowieski Park Narodowy chroni najlepiej zachowany fragment Puszczy Białowieskiej –ostatni na niżu Europy las naturalny, o charakterze pierwotnym, jaki przed wiekami rozciągał się w strefie lasów liściastych i mieszanych. Park zajmuje 10 517 ha – 1/6 polskiej części Puszczy Białowieskiej. W uznaniu dla wyjątkowych walorów BPN został wpisany przez UNESCO na listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości oraz na listę Rezerwatów Biosfery. Wyróżniono go także Dyplomem Europy.

Stałym elementem lasu naturalnego jest obfitość martwego drzewa (fot. Mateusz Szymura)

Co warto koniecznie zobaczyć w BPN?
Osoby zainteresowane przyrodniczo powinny odwiedzić obszar ochrony ścisłej, który jest najcenniejszym przyrodniczo terenem BPN. Obszar ten porasta las naturalny, czyli taki, który nie został posadzony przez człowieka i rośnie bez jego ingerencji. Jest w nim mnogość gatunków drzew. To las wielowiekowy – rosną tu olbrzymy – starcy, a obok nich – młode drzewa. Spotykamy w nim wielkie bogactwo świata roślin, grzybów i zwierząt. Turystę, który odwiedza to miejsce zaskakuje obecność dużej ilości martwego drewna. Właśnie dzięki niemu występują tu najrzadsze gatunki grzybów (np. pniarek różowy, soplówka gałęzista, białek północny) i zwierząt (np. należąca do chrząszczy pachnica dębowa czy ornitologiczne perełki – dzięcioł trójpalczasty i dzięcioł białogrzbiety). Nie oznakowaną w terenie trasę turystyczną można pokonać tylko z licencjonowanym przewodnikiem, w grupie do 20 osób.

Park sprawuje opiekę nad wolnym stadem żubrów w Puszczy Białowieskiej (fot. Mateusz Szymura)

Zwolenników turystyki aktywnej zapraszamy do północnej części Parku – Obrębu Ochronnego Hwoźna. Teren ten został w szeroki sposób udostępniony dla zwiedzających. Wyznaczonych zostało tu ponad 25 km szlaków pieszych i 14 km szlaków rowerowych. Poruszanie się po nich jest nieodpłatne i nie wymaga przewodnika. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom turystów, którzy pragną zobaczyć „króla Puszczy” na wolności, utworzyliśmy tu dwa miejsca do obserwacji żubrów. Są to tzw. ostoje żubrów w uroczysku „Kosy Most” i nieopodal uroczyska „Czoło”. Wieża widokowa i tarasy widokowe, kładki, tablice edukacyjne i ścieżka edukacyjna ułatwiają kontakt z przyrodą. Mieści się tu także skansen kolejki wąskotorowej.

Zobaczenie dużych puszczańskich ssaków umożliwia Rezerwat Pokazowy Żubrów. Prezentowana jest w nim grupa żubrów, składająca się z jednego dorosłego samca, kilku żubrzyc oraz ich potomstwa. W rezerwacie można zobaczyć żyjące w Puszczy jelenie, sarny, dziki, łosie oraz wilki. Nowym nabytkiem rezerwatu jest ryś. Uzupełnieniem ekspozycji są koniki typu tarpana oraz żubronie – mieszańce (hybrydy) żubra z bydłem domowym.

Dzięcioł białogrzbiety (fot. Mateusz Szymura)

Duża atrakcją dla osób odwiedzających Park jest Muzeum Przyrodniczo-Leśne. Jest to najnowocześniejsze muzeum przyrodnicze w Polsce. W sposób innowacyjny i bardzo atrakcyjny prezentuje ono przyrodę i historię Parku i całej Puszczy Białowieskiej oraz wielowiekową działalność człowieka na tym terenie. Architektura wnętrza, ukształtowanie podłogi, przyciemnione światła, efekty dnia i nocy, odgłosy lasu sprawiają, że po przekroczeniu progu wystawy stałej wydaje się, że znajdujemy się w środku Puszczy. Muzeum jest w pełni otwarte na potrzeby osób niepełnosprawnych.
 
Dopełnieniem walorów turystycznych BPN jest zabytkowy Park Pałacowy położony w centrum Białowieży. Założony został w końcu XIX i na pocz. XX w. w otoczeniu wznoszonego w latach 1889 – 1894 pałacu carskiego. Park Pałacowy ma powierzchnię ok. 50 ha, zaprojektowany został w stylu angielskim, nazywanym też krajobrazowym. Otoczony zielenią drzew, stoi tu najstarszy budynek w Białowieży  drewniany dworek z 1845 r. Obecnie jest on siedzibą Ośrodka Edukacji Przyrodniczej BPN. Na grobli przecinającej stawy znajduje się najstarszy zabytek w Białowieży  obelisk z piaskowca, upamiętniający polowanie Augusta III Sasa w 1752 r. Na wzgórzu pałacowym uwagę turystów zwraca zaś grupa, liczących dziś ponad 300 lat, dębów szypułkowych. Park Pałacowy wpisany jest do rejestru zabytków woj. podlaskiego i chroniony jako zabytkowe założenie parkowe o randze krajowej. Na jego terenie mieści się Dyrekcja Parku i Muzeum Przyrodniczo-Leśne BPN.

Brama do obszaru ochrony ścisłej BPN (fot. Renata i Marek Kosińscy)

Odwiedzając Park warto też skorzystać z oferty edukacyjnej Ośrodka Edukacji Przyrodniczej, który zaprasza na zajęcia o tematyce przyrodniczo-ekologicznej. Pracownicy OEP organizują kilkudniowe warsztaty przyrodnicze dla uczniów i nauczycieli, konkursy, wystawy, przygotowują wydawnictwa edukacyjne. W Ośrodku można skorzystać z sali komputerowej z dostępem do internetu oraz obejrzeć filmy przyrodnicze. Przy budynku OEP znajduje się ścieżka przyrodnicza „Poznajemy tajemnice lasu”, na której najmłodsi mogą w towarzystwie rodziców, aktywnie odkrywać i poznawać różne elementy przyrody, m.in. drzewa i krzewy, tropy zwierząt, bogactwo życia w martwych drzewach.

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia najstarszego parku narodowego w Polsce. Z bliższymi informacjami oraz zasadami zwiedzania BPN można zapoznać się na stronie internetowej Parku www.bpn.com.pl

INFORMACJE PRAKTYCZNE
• Bilety wstępu do obiektów BPN można nabyć w obiektach Parku: Punkcie Informacji Turystycznej, kasie Muzeum Przyrodniczo-Leśnego, kasie Rezerwatu Pokazowego Żubrów oraz w Domu Myśliwskim.
• Dom Myśliwski Białowieskiego Parku Narodowego, położony na terenie zabytkowego Parku Pałacowego, oferuje pokoje gościnne (31 miejsc noclegowych). Otoczenie zapewnia gościom ciszę i miły wypoczynek na łonie natury, z możliwością wyżywienia w pobliskiej Restauracji Parkowej.
• Park oferuje również wynajęcie bryczki i miejsc ogniskowych: „Filipówka” i „Zamosze”.

INFORMACJE TELEADRESOWE

Dyrekcja Białowieskiego Parku Narodowego
Park Pałacowy 11, 17-230 Białowieża
tel./fax 0 85 6812306, tel. 0 85 6812360
e-mail: bpn@bpn.com.pl
 www.bpn.com.pl

Punkt Informacji Turystycznej BPN
tel./fax 0-85 68-12-901

Rezerwat Pokazowy Żubrów
tel. 0 85 6812398

Muzeum Przyrodniczo-Leśne
tel. 0 85 6829702

Ośrodek Edukacji Przyrodniczej
tel./fax 0 85 6829731

Dom Myśliwski
tel./fax 0 85 6812584

Zdjęcia otrzymane z zasobów Białowieskiego Parku Narodowego