Dagmar Falk, nazwisko panieńskie Larson, urodzona 28 grudnia 1912 r. w Sodertalje, żona nieżyjącego profesora Knuta Olofa Falka, wybitnego szwedzkiego językoznawcy, zadecydowała w maju bieżącego roku, by materiały archiwalne należące do jej męża oraz Szwedzkiej Ekspedycji Jaćwieskiej, którymi dysponuje, przekazać do zbiorów Muzeum Okręgowego w Suwałkach.

W skład archiwum wchodzą następujące zbiory:

1. „Zbiór K. O. Falka” – fotokopie akt kamedułów wigierskich ze zbiorów Biblioteki Krasińskich w Warszawie oraz materiałów rękopiśmiennych i kartograficznych ze zbiorów Archiwum Skarbowego w Warszawie (oryginały tych dokumentów uległy zniszczeniu w czasie drugiej wojny światowej).

2. „Źródła rękopiśmienne K. O. Falka” – dokumentacja badawcza (rękopisy, notatki z badań terenowych, wywiady z informatorami, fotografie, niedokończone artykuły i inne materiały naukowe) prof. Knuta Olofa Falka, z jego badań w latach 1934 – 1980, stanowiąca unikalny zbiór dokumentów z dziedziny kultury, historii i językoznawstwa Suwalszczyzny.

3. „Zbiory Szwedzkiej Ekspedycji Jaćwieskiej” – dokumentacja fotograficzna informatorów, budynków, wsi, krajobrazów, bibliografia, wycinki prasowe, dokumenty ekspedycji i materiały naukowe będące pokłosiem działalności pozostałych członków SEJ.

Trzy wymienione kolekcje mają ogromne znaczenie nie tylko jako materiał dokumentujący działalność państwa Falków i Szwedzkiej Ekspedycji Jaćwieskiej na Suwalszczyźnie, ale również, będąc fotokopiami dokumentów z polskich bibliotek i archiwów zniszczonych podczas wojny, stanowią istotną część naszego dziedzictwa narodowego. Całość przekazanej dokumentacji stanowi znakomity materiał do prac naukowych i zostanie udostępniony kolejnym pokoleniom badaczy.

O przejęcie tych zbiorów od lat starało się wiele znaczących polskich instytucji naukowych. Na ostateczną decyzję Dagmar Falk decydujący wpływ miał jej ostatni przyjazd do Polski jesienią 2005 roku i udział w organizowanej przez Muzeum Okręgowe w Suwałkach międzynarodowej konferencji z okazji 50-lecia rozpoczęcia badań na cmentarzysku w Szwajcarii oraz jej ogromna sympatia dla naszego regionu i jego mieszkańców.

Dagmar Falk, jako nieodłączna asystentka prof. Knuta Olofa Falka uczestniczyła w badaniach prowadzonych przez Szwedzką Ekspedycję Jaćwieską na Suwalszczyźnie w latach 1959 – 1980, a po śmierci męża stała się nestorką i patronką grupy uczniów prof. Falka tzw. „Szwedzkich Jaćwingów” i opiekunką spuścizny naukowej z badań męża oraz całej ekspedycji. Po zakończeniu czynnych badań na Suwalszczyźnie utrzymuje nieprzerwanie ścisłe kontakty z mieszkańcami Suwalszczyzny. Biegle włada językiem polskim. Żywo interesuje się bieżącymi wydarzeniami w Polsce, a szczególnie naszym regionem i jest w tej problematyce świetnie zorientowana.

Dzięki decyzji Dagmar Falk nauka polska otrzyma bardzo cenny materiał do prac badawczych, a Suwalszczyzna unikatowy zbiór dokumentów dotyczących jej historii i kultury. Sam fakt przekazania kolekcji do Suwałk nie jest jedyną przesłanką do należytego uhonorowania pani Falk. Jej szczere zainteresowanie i ogromna życzliwość dla Suwalszczyzny i Suwalczan nie ma chyba (od czasu śmierci wielkiego przyjaciela naszego regionu – jej męża Knuta Olofa Falka) precedensu wśród obywateli innych państw.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty Dagmara Falk otrzymała tytuł „Honorowy Obywatel Suwałk”.


UM Suwałki