Dodana: 9 listopad 2018 12:58

Zmodyfikowana: 9 listopad 2018 12:58

XXXVIII Konkurs Gry Na Instrumentach Pasterskich Im. Kazimierza Uszyńskiego

Tegoroczna edycja odbędzie się w Muzeum Rolnictwa im. Ks. Krzysztowa Kluka w Ciechanowcu w dniach 1-2 XII 2018 r. W konkursie uczestniczą instrumentaliści grający na mazowiecko-podlaskich ligawkach, góralskich trombitach, kaszubskich bazunach oraz na innych instrumentach pasterskich.

Ilustracja do artykułu 5.jpg

Trzydzieści siedem lat istnienia Konkursu uratowało od zapomnienia muzykę pasterską oraz instrumenty. Reaktywowało tradycję gry na trąbach i instrumentach pasterskich. W ciągu kilkudziesięciu lat trwania tego wydarzenia powstały nowe ośrodki propagujące i uczące gry na ligawkach oraz innych tradycyjnych instrumentach. Wydarzenie realizowane jest dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Każdego roku w Konkursie bierze udział ponad 150 instrumentalistów, z których około 70 to dzieci w wieku do 16 lat. W Konkursie, oprócz wykonawców z Polski, występowali już instrumentaliści z Finlandii, Meksyku, Australii, Hiszpanii, Bułgarii, Irlandii, Szkocji, Niemiec, Litwy, Słowacji, Ukrainy, Białorusi, Węgier. Uczestnicy reprezentują różne regiony Polski - Podlasie, Mazowsze, Kurpie, Lubelszczyznę, Podhale, Beskid Śląski, Kaszuby, Wielkopolskę, Małopolskę.

Uczestnicy podtrzymują jednocześnie Adwentowy zwyczaj gry na instrumentach pasterskich w swoich rodzinnych miejscowościach poprzez przygotowywanie się do Konkursu. Dźwięki tradycyjnych instrumentów można słyszeć o zmroku lub wczesnym rankiem w okresie Adwentu.
Zachowanie, przekazywanie i utrwalanie autentycznych wartości kultury ludowej jakimi są prezentacje instrumentów oraz tradycyjnych melodii, powoduje, że jest to jedna z nielicznych imprez kulturalnych w naszym kraju pielęgnująca i podtrzymująca tradycje polskiego ludu i polskiego chrześcijaństwa. 

Historia Konkursu sięga 1975 roku, kiedy to Muzeum rozpoczęło działania nad reaktywacją tradycji gry na ligawce. O jednym z najstarszych instrumentów w Polsce - ligawce pierwsze wzmianki pojawiły się w 1778 r. Pisali o niej w swoich pracach m. in. Oskar Kolberg, Zygmunt Gloger. Zwyczaj ten trwał na wsi południowego Podlasia i północno-wschodniego Mazowsza do II wojny światowej. W czasie okupacji Niemcy zakazali posiadania i grania na ligawkach, obawiając się przekazywania umownych sygnałów przez podziemie. Po wojnie obyczaj grania na ligawkach zanikł prawie całkowicie. Początkowo Konkurs o zasięgu regionalnym został w 1980 roku przekształcony w Ogólnopolskie wydarzenie oraz rozszerzony o konkurencje innych trąb pasterskich. Z biegiem lat, rozrastający się zasięg tego wydarzenia przyciągał kolejne inne instrumenty pasterskie, a co za tym szło, kolejnych uczestników z Polski oraz z zagranicy. Rok rocznie zgłaszają się do Konkursu grupy narodowe i regionalne, chcące popularyzować swoje tradycje. Organizowany od trzydziestu pięciu lat Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich ma na celu kultywowanie zwyczaju umiejętności grania na instrumentach pasterskich wszędzie tam, gdzie takie instrumenty i osoby na nich grające występują w Polsce oraz w krajach europejskich. Jest to doskonała możliwość zaprezentowania tradycyjnych melodii, umożliwienie nawiązania kontaktów między wykonawcami tradycyjnej muzyki pasterskiej oraz podtrzymywanie i popularyzacja gry na instrumentach pasterskich. Uczestnicy wykonują melodie charakterystyczne dla danego instrumentu pasterskiego oraz regionu, z którego pochodzą. Dodatkowego charakteru nadają też regionalne stroje ludowe, w których występują instrumentaliści. Konkurs stwarza jednocześnie doskonałą okazję do osobistego kontaktu i spotkania wielu zainteresowanych tematem, a tym samym porównania efektów dźwiękowych i budowy instrumentów pasterskich występujących w różnych regionach Polski i Europy. 

Konkurs został zaplanowany jako impreza dwudniowa. Pierwszego dnia - 1.12.2018 - odbędą się przesłuchania uczestników w kategoriach: trąby pasterskie (ligawki, trombity, bazuny, rogi pasterskie) odrębnie w kategorii dzieci do lat 10ciu, do lat 16stu i dorosłych oraz w kategorii inne instrumenty pasterskie, również w dwóch kategoriach wiekowych - dzieci i dorośli. W jury Konkursu zasiadają etnografowie, etnomuzykolodzy i muzykolodzy m.in. z Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Warszawskiego, Muzeów. Drugi dzień 2.12.2018 – to uroczyste podsumowanie Konkursu, ogłoszenie wyników Konkursu we wszystkich dziesięciu kategoriach, koncert galowy, podczas którego wystąpią laureaci oraz zakoncertują zespoły z Polski i z zagranicy.

Anna Uszyńska, Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu
fot.: Materiały organizatora

Logo serwisu Twitter Logo serwisu Facebook