- Sierpień i wrzesień to dla Polaków główne miesiące pamięci, głoszenia chwały bohaterów i oddawania czci ofiarom wojen i zbrodniczych systemów politycznych. Jedwabne i cala Ziemia Łomżyńska były pod tym względem szczególnie doświadczone – mówił prowadzący konferencję profesor Krzysztof Sychowicz z białostockiego IPN.

Wyraził radość, że w warunkach wolnej Polski naukowcy mogą swobodnie te tematy badać i prezentować nie tylko w dużych ośrodkach naukowych.

- Tu w Jedwabnem w takiej rozmowie o historii pojawiają się nazwiska i twarze konkretnych ludzi. Znakomicie, że lokalny samorząd o tę pamięć dba - powiedział Marek Olbryś, Wicemarszałek Województwa Podlaskiego.

Kilka godzin wcześniej otwierając konferencję zorganizowaną przez białostocki IPN we współpracy z samorządami województwa oraz Jedwabnego, burmistrz miasta Adam Niebrzydowski, podkreślił, że wśród  słuchaczy są członkowie rodzin Sybiraków i uczniowie. Piękną puentą były słowa Ireny Kuklińskiej. Mieszkanka Jedwabnego przejmująco opowiedziała o losach swojej rodziny: pradziadków, dziadków, rodziców, którzy doświadczyli we własnych losach tragicznej historii XX wieku.

- To nasza historia, która w każdej rodzinie zostawiła jakieś ślady. Jednak nie całe terytorium przedwojennej Polski było okupowane przez Sowietów. Mieszkańcy wielu regionów tego nie doświadczyli i naszą misją jest im o tym mówić - stwierdził Krzysztof Sychowicz.

W konferencji wzięli udział  badacze, główne z Białegostoku i Olsztyna.

Na zakończenie uczestnicy konferencji złożyli hołd ofiarom wywózek pod pomnikiem w centrum Jedwabnego. Konstrukcja obelisku przywodzi na myśl tory kolejowe, które prowadziły dla setek tysięcy Polaków  na "nieludzką ziemię".

Tekst i fot. Maciej Gryguc

Oprac. Marcin Nawrocki