Dodana: 31 sierpień 2020 14:21

Zmodyfikowana: 3 wrzesień 2020 15:02

40. rocznica powstania NSZZ „Solidarność”

W niedzielę (30.08) w 40. rocznicę powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” odbyło się poświęcenie i odsłonięcie tablicy przed budynkiem Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność” w Białymstoku. Dalsza część obchodów miała miejsce w Sanktuarium w Świętej Wodzie. W imieniu marszałka województwa udział w wydarzeniu wziął Tomasz Szeweluk, Sekretarz Województwa Podlaskiego.

Ilustracja do artykułu 40-lecie NZSS-7.jpg

Zebrani goście pod tablicą poświęconą 40. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” oddali hołd wszystkim uczestnikom strajków w zakładach pracy w lipcu oraz w sierpniu 1980 r., które doprowadziły do rozmów między strajkującymi robotnikami, a władzą komunistyczną. Komuniści zgodzili się w ramach podpisanych Porozumień Gdańskich przyjąć 21 postulatów zaproponowanych przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, które zakładały m.in. przywrócenie do pracy Anny Walentynowicz i Lecha Wałęsy, podwyżkę płac dla każdego zatrudnionego, oraz utworzenie niezależnego związku zawodowego.

Józef Mozolewski, przewodniczący Zarządu Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność” podziękował wszystkim zebranym za przybycie, przybliżając uczestnikom wydarzenia historię związku zawodowego, z którym utożsamiali się Polacy walczący o godne życie i wolność. Podkreślił, że dzisiaj „Solidarność” walczy o interesy każdego pracownika oraz sprawiedliwość społeczną.

Dr Jarosław Schabieński, Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) w Białymstoku, inicjator powstania tablicy okolicznościowej zaznaczył, że wartości tj. dążenie do godności oraz wolności i biblijne wezwanie „jeden drugiego brzemiona noście” wyraża „Solidarność”. Jak dodał, IPN jest od początku związany z ideą ruchu wolnościowego i jest ona mu głęboko droga i cenna.

- Ta tablica jest przygotowana wspólnie z Zarządem Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność”. Jest ona wyrazem naszego hołdu. Tak jak jest tam napisane dla tych wszystkich, którzy swoje zdrowie, którzy swoje życie poświęcili wielkiej idei „Solidarności”. Liczymy, że ta idea będzie się rozwijać oraz, że będziemy solidarni. To jest rzecz dla nas ważna i istotna. Dziękujemy bardzo – powiedział dr Schabieński.

Na okoliczność 40 – lecia powstania NSZZ „Solidarność” marszałek Artur Kosicki wystosował list. Marszałek Województwa Podlaskiego podkreślił, że z pragnienia Polaków do życia w wolnym i demokratycznym kraju narodził się Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Jak dodał, mimo, że rok później zapanowała nad Polską czarna noc stanu wojennego, to ideały „Solidarności” ostatecznie zwyciężyły, dając w 1989 r. impuls do przemian politycznych w całej Europie Wschodniej.

- Również na ziemi podlaskiej idee „Solidarności” padły na podatny grunt. Do związkowych struktur w Białymstoku, Suwałkach, Łomży i wielu innych miejscowościach naszego regionu, wstąpiły bowiem ogromne rzesze osób, które z ogromnym poświęceniem i zaangażowaniem włączyły się w ten, pamiętny wolnościowy zryw całego polskiego społeczeństwa – napisał marszałek składając serdeczne wyrazy szacunku oraz uznania wszystkim osobom z naszego regionu, działającym w NSZZ „Solidarność” i dziękując im za wkład w budowę wolnej Polski.

Działacze opozycji z naszego regionu otrzymali monety pamiątkowe wydane przez Narodowy Bank Polski w związku z 40. rocznicą powstania NSZZ „Solidarność”.

Aktu poświęcenia tablicy pamiątkowej dokonali duchowni kościołów rzymskokatolickiego oraz prawosławnego.

W czasie uroczystości byli obecni m.in. Dariusz Piontkowski, Minister Edukacji Narodowej, Bohdan Paszkowski wojewoda podlaski, Krzysztof Jurgiel, poseł do Parlamentu Europejskiego, lokalni samorządowcy, funkcjonariusze służb mundurowych, władze Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność” oraz przedstawiciele Narodowego Banku Polskiego.

Kolejna część obchodów 40 - lecia NSZZ Solidarność" odbyła się o godz. 15 w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Świętej Wodzie w Wasilkowie. Mszy świętej przewodniczył abp senior Edward Ozorowski. Związkowcy dziękowali Panu Bogu za dar istnienia Solidarności", jako ruchu, który dał ludziom odwagę w walce o lepszy byt, oraz wolną Ojczyznę.

Tekst: Cezary Rutkowski

Fot.: Mateusz Duchnowski

***

Podpisane 31 sierpnia 1980 r. porozumienie, znane jako Porozumienie Sierpniowe, między delegacją rządową, a komitetem strajkowym, które oznaczało powstanie pierwszego po II wojnie światowej legalnego pierwszego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” było następstwem strajków, które wybuchły latem 1980 r. Były one reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin wprowadzone przez komunistyczny reżim.  

Pierwsze protesty robotnicze odbyły się w lipcu 1980 r. m.in. w WSK PZL - Mielec, Zakładach Metalurgicznych POMET w Poznaniu i Przedsiębiorstwie Transbud w Tarnobrzegu. W ciągu tego miesiąca w 177 zakładach pracy strajkowało ok. 80 tys. osób.

W połowie sierpnia działacze Wolnych Związków Zawodowych (WZZ) Wybrzeża, nielegalnej organizacji założonej w 1978 r., zorganizowali strajk w Stoczni Gdańskiej. Założycielami WZZ byli m.in.: Anna Walentynowicz, Andrzej Gwiazda, Krzysztof Wyszkowski, Bogdan Lis.

Na skutek zwolnienia działaczki opozycyjnej, Anny Walentynowicz w jej obronie 14 sierpnia 1980 r. wybuchł kolejny strajki na kilku wydziałach stoczni. Strajk omal nie zakończył się po dwóch dniach, ponieważ ówczesny dyrektor Stoczni Gdańskiej zgodził się na spełnienie postulatów strajkujących: przywrócenie do pracy Walentynowicz i Lecha Wałęsy, podwyżkę płac dla każdego zatrudnionego, budowę pomnika ofiar grudnia 1970 r., gwarancje nietykalności dla strajkujących.

Jednak w ramach solidarności z innymi zakładami, które w sierpniu podjęły strajki większość działaczy utworzyło Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS), w ramach którego spisano 21 postulatów.

17 września 1980 r. przedstawiciele Międzyzakładowych Komitetów Strajkowych, które zostały przekształcone z MKS sporządzili statut, który ostatecznie zdecydował o powstaniu pierwszego legalnego, ogólnokrajowego związku zawodowego jakim było NSZZ „Solidarność”. Związek liczył blisko 10 mln członków we wszystkich przedsiębiorstwach i instytucjach, oprócz Milicji Obywatelskiej oraz Ludowego Wojska Polskiego.

Logo serwisu Twitter Logo serwisu Facebook