Dzień Żołnierzy Wyklętych – to święto pamięci o tych, którzy po II wojnie światowej podjęli w Polsce walkę z Sowietami. W tym dniu (czwartek, 1 marca) odbyło się w Białymstoku uroczyste odsłonięcie pomnika poświęconego bohaterskiej sanitariuszce „Ince”. Pomnik został ustawiony na terenie Parku Planty, na Skwerze Lecha i Marii Kaczyńskich. Powstał dzięki realizacji jednego z projektów Budżetu Obywatelskiego 2016.

– Danuta Siedzikówna była związana z naszym regionem, tu się urodziła. Warto, by nasi mieszkańcy pamiętali o niej i jej dramatycznych losach – powiedział prezydent Tadeusz Truskolaski.

Po odsłonięciu pomnika odbył się wykład dr. Marcina Zwolskiego z Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku – „Danuta Siedzikówna "Inka" jako nowy symbol 5. Wileńskiej Brygady AK”.

Danuta Siedzikówna ps. „Inka” była sanitariuszką 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie 5. Wileńskiej Brygady AK. W czerwcu 1945 r. została aresztowana przez NKWD-UB za współpracę z antykomunistycznym podziemiem. Z konwoju uwolnił ją patrol AK. „Inka” znów działała jako sanitariuszka oraz łączniczka uczestnicząc w akcjach przeciw NKWD i UB. Ponownie aresztowana w lipcu 1946 r., została osadzona w więzieniu w Gdańsku. Po śledztwie Wojskowy Sąd Rejonowy skazał ją na karę śmierci, którą wykonano 28 sierpnia 1946 roku. Pośmiertnie awansowano ją na stopień podporucznika.

1 marca to rocznica stracenia dowódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, płk Łukasza Cieplińskiego ps. Ostrowski, a także jego współpracowników. Aresztowani we wrześniu 1947 roku, po długotrwałym ubeckim śledztwie zostali zamordowani w roku 1951 strzałami w tył głowy w piwnicy mokotowskiego więzienia.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ustanowiony został w roku 2011. To święto upamiętniające wszystkich żołnierzy polskich formacji podziemnych, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie zaprzestali walki, zbrojnie stawiając czoła kolejnej, sowieckiej okupacji.

Źródło: UM Białystok - Anna Kowalska

Fot. Wojciech Oksztol/Wrota Podlasia