Dodana: 15 październik 2018 16:25

Zmodyfikowana: 15 październik 2018 16:27

Wmurowano akt erekcyjny pod budowę Muzeum Pamięci Sybiru

To jedyna instytucja w Polsce w pełni poświęcona pamięci polskich obywateli wywiezionych na Sybir. Obecnie mieści się w tymczasowej siedzibie przy ul. Sienkiewicza w Białymstoku. Stała siedziba Muzeum powstaje przy ul. Węglowej 8 - na terenie przedwojennych, polskich magazynów wojskowych. W latach 1939-1941 magazyny zostały przejęte przez Armię Czerwoną. To właśnie z pobliskiego kolejowego dworca Poleskiego (dzisiaj Białystok Towarowy) odchodziły transporty na Wschód. W poniedziałek, 15 października br. odbyła się uroczystość poświęcenia i wmurowania aktu erekcyjnego pd budowę Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku.

Ilustracja do artykułu Wmurowanie aktu erekcyjnego  (18).JPG

W wydarzeniu uczestniczyli m.in. prezydent Tadeusz Truskolaski, ks. Abp Tadeusz Wojda, Abp. Jakub, podlascy posłowie na Sejm RP - Robert Tyszkiewicz i Krzysztof Truskolaski, dyrektor Muzemu Pamięci Sybiru Wojciech Śleszyński, Sybiracy i ich potomkowie, przedstawiciele instytucji kultury i mieszkańcy miasta. Gościem honorowym uroczystości była Krystyna Nowakowska – synowa ostatniego przedwojennego prezydenta Białegostoku Seweryna Nowakowskiego.

-To dzięki dobrej woli wielu ludzi i wielu instytucji Muzeum Pamięci Sybiru może powstać podkreślał Tadeusz Truskolaski - Obecnie dużo się mówi o głębokim podziale w społeczeństwie, ale nie spotkałem się z żadną negtaywna opinią na temat tworzenia tej placówki. To Muzeum wszystkich nas łączy.
Misją Muzeum jest udokumentowanie i upamiętnianie losów obywateli polskich na ziemiach dawnego imperium rosyjskiego i byłego ZSRR od XVII w. do czasów współczesnych, ale też stworzenie przestrzeni dla działalności naukowej i kulturalnej.
- Czas płynie nieubłaganie i tych, którzy doświadczyli wywózek na Sybir, z każdym rokiem ubywa. A ich historia, ich przeżycia, zasługują na godne upamiętnienie. Dla nich samych, ale sądzę, że także dla nas wszystkich i dla przyszłych pokoleń ważne jest, by pamięć o tych wydarzeniach nie zatarła się. I temu właśnie ma służyć działalność przyszłego muzeum – powiedział prezydent.

Los Sybiraka nie ominął Ryszarda Kaczorowskiego, ostatniego Prezydenta RP na Uchodźstwie i honorowego obywatela Białegostoku. Wśród zesłańców znalazł się także Seweryn Nowakowski, prezydent Białegostoku w latach 1934-39, niezwykle zasłużony dla rozwoju miasta, który w 1939 roku został aresztowany przez NKWD i wywieziony w głąb ZSRR, gdzie zaginął bez wieści. W przyszłym roku przypada 100. rocznica urodzin Ryszarda Kaczorowskiego oraz 125. rocznica urodzin Seweryna Nowakowskiego i 85. rocznica objęcia przez niego urzędu prezydenta miasta. Z tej okazji rok 2019 będzie w Białymstoku m.in. rokiem Ryszarda Kaczorowskiego oraz Seweryna Nowakowskiego.

– Bardzo dziękuję za zaproszenie na tę uroczystość – powiedziała Krystyna Nowakowska. – Niestety, nie zdążyłam poznać osobiście mojego teścia, ale w naszym domu był kult tego Seweryna Nowakowskiego. To był wielki człowiek i to, co zrobił dla Białegostoku, było wielkie. Niestety, do dziś nie wiemy, co się z nim stało i gdzie są jego prochy. Może dożyję czasów, kiedy jego szczątki zostaną odnalezione.

Akt erekcyjny Muzeum Pamięci Sybiru uroczyście podpisali: Metropolita Białostocki Arcybiskup Tadeusz Wojda, Arcybiskup Białostocki i Gdański Jakub, Krystyna Nowakowska, prezes białostockiego oddziału Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru Wojciech Śleszyński oraz prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Tuba z aktem erekcyjnym została następnie poświęcona i zamurowana w ścianie powstającego budynku.


***
Idea powstania w Białymstoku ośrodka upowszechniającego wiedzę o dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej oraz pamięć o zesłaniach syberyjskich narodziła się już na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku.
W 1998 roku przy Kościele Ducha Świętego w Białymstoku powstała izba pamięci poświęcona tragedii osób wywiezionych na Sybir. Koncepcja samodzielnej placówki zajmującej się zesłaniami zaczęła nabierać kształtu wraz z pierwszymi pomysłami budowy w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru. W 2010 roku została wydzielona 2-hektarowa działka z kompleksu przedwojennych magazynów wojskowych z przeznaczeniem na budowę przyszłego muzeum.

Dziś idea ta jest już w fazie realizacji. Trwają prace budowlane, których celem jest przekształcenie dawnego magazynu wojskowego nr 2 przy ulicy Węglowej w nowoczesne muzeum. Jednocześnie prowadzone są prace nad przygotowaniem wystawy stałej, która będzie opowiadać o losach obywateli polskich na ziemiach dawnego Imperium Rosyjskiego i ZSRR od XVII wieku do czasów współczesnych.
Pracownicy placówki cały czas gromadzą eksponaty związane z zesłaniami, zapisują świadectwa żyjących jeszcze Sybiraków i ich potomków. Będzie to muzeum ogólnopolskie, które kompleksowo zajmie się tematyką Sybiru i udokumentuje historie ludzi deportowanych na Wschód. W tej wyjątkowej, nowoczesnej placówce, Białystok godnie upamiętni Polaków przymusowo zesłanych oraz tych, którzy Syberię odkrywali i badali.

Inwestycja ma być zrealizowana pod koniec 2019 roku. Jej koszt – to ok. 40 mln zł. Pod koniec ubiegłego roku Muzeum Pamięci Sybiru otrzymało unijną dotację (ok. 6,8 mln zł) na wykonanie wystawy stałej i zakup wyposażenia. Ten projekt zostanie zrealizowany w latach 2018-2020. Miasto otrzymało też dofinansowanie na budowę placówki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 7,4 mln zł.

 

oprac.ak

Logo serwisu Twitter Logo serwisu Facebook