Panika – jest to nagły i nieoczekiwany wybuch silnego i szybko rozprzestrzeniającego się zbiorowego strachu, wywołanego najczęściej urojeniem lub wyolbrzymionym niebezpieczeństwem, powodującego gwałtowną ucieczkę, której towarzyszy zaćmienie świadomości ulegających jej osób. Powstawaniu paniki sprzyja często chaos, dezinformacja, bezradność, brak pomocy lub jednostki przywódczej.

Panikę mogą spowodować różne przyczyny. Najczęściej są to przyczyny emocjonalne, szczególnie strach. Pod jego wpływem ludzie, kierując się instynktem szukania ratunku przed rzeczywistym lub rzekomym niebezpieczeństwem, wybierają ucieczkę. Strach może być tak silny, że człowiek ogarnięty paniką nie zastanawia się nad swoim zachowaniem. Działa pod wpływem emocji. Panika jest nagła. Człowiek nie zastanawia się co robić, działa instynktownie, nie myśli logicznie. Przyczyny paniki są przeróżne. Najczęściej są to czynniki fizyczne i fizjologiczne, np. niedostateczna ilość pożywienia i wody, warunki klimatyczne, widok licznych ludzkich ofiar czy też zmęczenie, bezsenność, depresja oraz brak orientacji w danym terenie. Panika nie sprzyja wyjściu z zagrożenia. Przeciwnie, może je zwielokrotnić, powodując zbędne straty ludzkie i materialne.
Niektóre powody paniki mogą wydawać się błahe, w skutkach jednak bywają tragiczne.

Przeciwdziałanie panice

Najlepszym sposobem przeciwdziałania panice jest niedopuszczenie do niej. Wiele zależy od organów zarządzających w sytuacjach kryzysowych służb porządkowych. Muszą być odpowiedzialne i potrafić zachować zimną krew w ciężkich sytuacjach.. Jest szczególnie ważne, aby wyjaśnić ludziom, na czym polega zagrażające im niebezpieczeństwa, i przygotować ich psychicznie do sytuacji, której będą musieli stawić czoło. Dzięki temu zetknięcie się z zagrożeniem nie będzie dla nich zupełnym zaskoczeniem co jest bardzo ważne.

Środki przeciwdziałania panice mogą być różne, w zależności od charakteru zagrożenia, rodzaju obiektu i liczby osób zagrożonych. Siły porządkowe i straż pożarna muszą działać szybko i zdecydowanie i jeśli istnieje taka potrzeba, użyć przemocy. Jednocześnie jednak, korzystając z urządzeń nagłaśniających, powinny uspokoić tłum, wydawać konkretne polecenia porządkowe, izolować osoby, których sposób zachowania może zwiększyć reakcje lękowe u innych. Dobra dyscyplina i szybkie działanie organów władzy oraz nie stawianie oporów pomoże zwycięsko wyjść z opresji. Panika w małych grupach, znajdujących się np. w płonącym budynku, może doprowadzić do bardzo niebezpiecznych i nieprzemyślanych zachowań – wyskakiwania ludzi przez okna z wyższych kondygnacji nawet wtedy, gdy pomoc już jest blisko. Przeciwdziałania takim zachowaniom polega na nawiązaniu kontaktu słownego z osobami zagrożonymi, uspokajaniu ich, na szybkim dotarciu do nich ratownika, a nawet wspólnym oczekiwaniu na rozpoczęcie akcji ratowniczej. Przybycie kogoś z zewnątrz jest zapowiedzą, że mimo bardzo trudnej sytuacji istnieje możliwość ratunku.
W określonych warunkach ucieczka może się stać koniecznością. W takich okolicznościach osoby zagrożone powinny otrzymać wskazówki dotyczące kierunku i sposobu ucieczki.
W pewnym sensie strach i panika są bardzo ze sobą powiązane, natomiast z drugiej strony strach może być pozytywny a panika nigdy nie jest pozytywna, a wręcz pogłębia złą sytuację.

www.gimkarpacz.republika.pl